Ochrona przed ryzykiem

5/5 - (4 głosów)

Współcześnie ochrona przed ryzykiem ustępuje podejściu zakładającemu świadome przyjmowanie ryzyka, wszakże podlegającego ocenie i wycenie. Jednakże są rodzaje ryzyka, takie jak np. ryzyko operacyjne, które w dobrze zarządzanej firmie jest maksymalnie ograniczane. Przyjmowane ryzyko, główne źródło zysku, ponoszone jest w obszarze właściwym dla przedmiotu działalności przedsiębiorcy (np. kredytowe w przypadku banku, biznesowe dla producenta). Nie zwalnia to jednak z obowiązku profesjonalnego zarządzania wszystkimi rodzajami ryzyka[1].

Z ryzykiem w zarządzaniu strategicznym wiążą się nierozerwalnie: ograniczona przewidywalność i potencjalne straty[2]. Szczególnie istotne w zarządzaniu strategicznym jest ryzyko związane z użytkowaniem coraz bardziej złożonych i zewnętrznie powiązanych systemów informatycznych. Wynikać ono może np. z niedostosowania oprogramowania do prowadzonej działalności, usterek lub niekontrolowanych cech oprogramowania, błędów lub świadomych działań ludzi, niedostatecznych procedur dostępu, awarii.

Ochrona przed ryzykiem jest jednym z kluczowych aspektów zarządzania strategicznego. Ryzyko występuje w każdej organizacji i może pochodzić z różnych źródeł, takich jak zmiany rynkowe, nieprzewidziane zdarzenia, problemy finansowe lub błędy w zarządzaniu. Dlatego ważne jest, aby menedżerowie podejmowali odpowiednie kroki w celu zminimalizowania ryzyka i zabezpieczenia organizacji przed niepożądanymi konsekwencjami.

Oto kilka sposobów, jakie menedżerowie mogą zastosować w celu ochrony organizacji przed ryzykiem w ramach zarządzania strategicznego:

  1. Analiza ryzyka: Menedżerowie powinni dokonać dokładnej analizy ryzyka i zidentyfikować potencjalne zagrożenia, takie jak problemy finansowe, zmiany rynkowe lub konkurencja. Następnie mogą opracować plan działania w celu zminimalizowania tych ryzyk lub przeciwdziałania im.
  2. Dywersyfikacja: Menedżerowie mogą zminimalizować ryzyko poprzez dywersyfikację działań organizacji, np. poprzez poszerzenie oferty produktów lub usług, czy też rozszerzenie działalności na nowe rynki. W ten sposób organizacja ma większą szansę na przetrwanie w przypadku zmian na rynku.
  3. Zarządzanie zasobami ludzkimi: Menedżerowie powinni zadbać o odpowiednie zarządzanie zasobami ludzkimi, takie jak szkolenie pracowników, motywowanie ich oraz zapewnienie im odpowiednich warunków pracy. Pracownicy, którzy czują się docenieni i mają dobre warunki pracy, są bardziej zaangażowani i skłonni do pracy na rzecz organizacji, co pomaga zminimalizować ryzyko wewnętrzne.
  4. Budżetowanie i planowanie finansowe: Menedżerowie powinni również zadbać o odpowiednie budżetowanie i planowanie finansowe organizacji, aby uniknąć problemów finansowych. W przypadku zmian na rynku lub nieprzewidzianych wydatków, organizacja powinna mieć odpowiednie środki finansowe, aby poradzić sobie z tymi wyzwaniami.
  5. Zarządzanie informacjami: Menedżerowie powinni dbać o właściwe zarządzanie informacjami w organizacji, aby uniknąć wycieku informacji lub ataków hakerskich. To może obejmować stosowanie odpowiednich narzędzi do ochrony informacji oraz edukowanie pracowników w zakresie cyberbezpieczeństwa.

Ochrona przed ryzykiem jest ważnym elementem zarządzania strategicznego i powinna być uwzględniona we wszystkich aspektach działalności organizacji. Dbanie o odpowiednie zarządzanie ryzykiem powinno być procesem ciągłym, który jest monitorowany i aktualizowany na bieżąco. Zarządzanie ryzykiem powinno być zintegrowane z procesem podejmowania decyzji w organizacji, aby umożliwić menedżerom podejmowanie świadomych decyzji, uwzględniających ryzyko i jego potencjalne skutki.

Istotnym elementem ochrony przed ryzykiem jest także przygotowanie planu awaryjnego, który pozwoli na szybką i skuteczną reakcję w przypadku wystąpienia niepożądanych zdarzeń. Plan awaryjny powinien zawierać szczegółowe procedury, które będą realizowane w razie wystąpienia różnych scenariuszy ryzyka, a także precyzyjne wskazówki dotyczące działań, jakie powinny być podjęte w przypadku wystąpienia danego zagrożenia.

Ostatecznie, ochrona przed ryzykiem powinna być integralną częścią strategii organizacji i powinna być podejmowana przez całą jej strukturę. Wszyscy pracownicy powinni mieć świadomość zagrożeń i podejmowanych działań, a także wiedzieć, jakie czynności mogą podjąć, aby przeciwdziałać ryzyku lub zgłosić jego wystąpienie. Ochrona przed ryzykiem powinna być procesem ciągłym, który jest monitorowany i aktualizowany na bieżąco, tak aby organizacja była gotowa na zmieniające się warunki rynkowe i społeczne, a także na wszelkie nieoczekiwane wyzwania.


[1] J. Stoner, R. Freeman, D. Gilbert, Kierowanie, Op. Cit., s. 246-247

[2] J. Kekin, Zarządzanie …, Op. Cit., s. 57

Ryzyko w zarządzaniu strategicznym

5/5 - (5 głosów)

W zarządzaniu strategicznym na każdym kroku występuje niepewność i ryzyko. Konsekwentne i systematyczne kontrolowanie ryzyka wynikającego ze zjawisk, których dziś nie można dokładnie przewidzieć, oraz pomiar jego wpływu na wyniki przedsiębiorstwa może zadecydować o jego sukcesie.

Ryzyko jest nieodłączną cechą towarzyszącą prowadzeniu działalności gospodarczej, przy czym staje się ono wyższe w krajach o niestabilnej sytuacji ekonomicznej, społecznej i politycznej. Silna konkurencja, niestabilność i wciąż zmieniające się warunki sprawiają, że każde przedsięwzięcie nosi w sobie zalążek ryzyka, zwłaszcza w burzliwym otoczeniu.

Umiejętność zarządzania ryzykiem stała się w ostatnich latach kluczowym kryterium decydującym o pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstw na rynku i o ich zdolności do rozwoju. Globalizacja rynków, zanikanie granic państwowych, postęp technologii, w tym w szczególności technologii informacyjnej, zaostrzyły warunki konkurencji i uświadomiły znaczenie różnego rodzaju ryzyk, wynikających głównie z wcześniej nie doświadczanej w takim stopniu niepewności rynkowej[1].

Zidentyfikowano wiele różnych typów ryzyka i korelacji między nimi, dostrzeżono skalę migracji ryzyka na zintegrowanych rynkach. Zacieranie się granic między rynkami finansowymi i innymi obszarami działalności gospodarczej – zarówno w ich segmentach produktowych jak i geograficznych – zmniejsza ostrość różnic między typami ryzyka. Utrudnia ich precyzyjny opis i ścisłość definiowania. Czyni także nieaktualnym proste przypisywanie określonych ryzyk danemu sektorowi działalności gospodarczej. Mimo zatem wyróżnianie ryzyka specyficznego np. dla instytucji kredytowych, jego elementy odgrywają istotną rolę w działalności innych sektorów. Ryzyko kredytowe, rynkowe, czy płynności są istotnymi czynnikami zarządzania przedsiębiorstw i stawiają przed ich kadrą zarządzającą wymagania w zakresie kompetencji i stosowanej metodologii pomiaru i zabezpieczania się przed ryzykiem o podobnym charakterze jak w instytucjach bankowych[2].

Ryzyko w zarządzaniu strategicznym jest nieodłącznym elementem każdej decyzji i działań podejmowanych przez organizację. Rozumiane jako prawdopodobieństwo wystąpienia nieoczekiwanego zdarzenia, które może wpłynąć na osiągnięcie celów organizacji, ryzyko ma zarówno charakter negatywny, jak i pozytywny. W kontekście zarządzania strategicznego ryzyko dotyczy nie tylko potencjalnych zagrożeń, ale także szans, które mogą się pojawić w przyszłości.

Podczas planowania strategicznego organizacje muszą dokładnie rozważyć wszystkie potencjalne ryzyka związane z wybraną strategią. Obejmuje to analizę ryzyka rynkowego, operacyjnego, finansowego, czy też związanego z reputacją. Właściwa ocena ryzyka pozwala organizacji na lepsze przygotowanie się do ewentualnych problemów, ale także na lepsze wykorzystanie szans, które mogą się pojawić.

Jednym z kluczowych elementów zarządzania ryzykiem w strategii jest identyfikacja potencjalnych zagrożeń i określenie ich wpływu na organizację. Następnie konieczne jest opracowanie planu zarządzania tymi ryzykami, który określa, jakie działania zostaną podjęte w celu ich minimalizacji, uniknięcia lub wykorzystania.

Ważne jest również monitorowanie i ocena ryzyka na bieżąco. Otoczenie biznesowe jest dynamiczne i zmienia się w sposób nieprzewidywalny. Dlatego organizacje muszą być elastyczne i gotowe do dostosowywania swojej strategii w odpowiedzi na pojawiające się ryzyka. Regularne przeglądy strategiczne i ocena ryzyka są kluczowe, aby zapewnić, że organizacja jest na bieżąco z otoczeniem i jest w stanie odpowiednio zareagować na pojawiające się zagrożenia i szanse.

Należy także pamiętać, że zarządzanie ryzykiem nie polega na jego całkowitym eliminowaniu. Każda decyzja strategiczna wiąże się z pewnym poziomem niepewności. Dążenie do całkowitej eliminacji ryzyka może spowodować utratę potencjalnych szans i ograniczyć zdolność organizacji do innowacji. Kluczem jest zatem znalezienie odpowiedniego bilansu pomiędzy akceptacją pewnego poziomu ryzyka a dążeniem do osiągnięcia strategicznych celów organizacji.

Podsumowując, ryzyko jest nieodłącznym elementem zarządzania strategicznego. Właściwe rozpoznanie, ocena i zarządzanie ryzykiem pozwala organizacjom lepiej przygotować się na przyszłość, wykorzystując szanse i minimalizując potencjalne zagrożenia.


[1] A. Lech, Zarządzanie ryzykiem kluczem do stabilizacji pozycji każdej firmy na rynku

[2] M. G. Lusztyn, Value at Risk – zarządzanie ryzykiem w przedsiębiorstwie